Circulair bouwen gaat juist niet over gebaande paden

"Het is anders dan we gewend zijn, maar gezien het eindresultaat hebben we gemerkt dat het prima te doen is. Als ik er op terugkijk vergrootte het zelfs het creatieve proces. Alleen maar omdat je gedwongen wordt om van de gebaande paden af te gaan en niet op de automatische piloot te vliegen."

Gert Jan Rozemijer kijkt terug naar het moment dat hij en zijn collega's de lijsten met materiaal, afmetingen en hoeveelheden kreeg aangeleverd. “Normaal beginnen we met een wit vel om te ontwerpen. Nu begonnen we met een Excel-lijst. Maar toen we ermee gingen puzzelen, was er ineens een moment van besef: hier kunnen we echt wel iets mee!

"Het is iets meer werk omdat er een extra randvoorwaarde is waaraan je moet voldoen, maar het werk is niet heel veel anders. In mijn ogen zit de moeilijkheid vooral in de beschikbaarheid van donormateriaal in relatie tot het benodigde materiaal voor een nieuw project.”

Koudwatervrees

“In eerste instantie was er misschien wat koudwatervrees over bijvoorbeeld de kwaliteit van de materialen die we gingen hergebruiken. In de praktijk bleek dat uiteindelijk helemaal niet zo’n probleem. Het voordeel was dat het gebouw van Rijkswaterstaat niet heel erg oud was en de kwaliteit van het hout bekend. Als je een gebouw uit bijvoorbeeld 1830 sloopt, is het natuurlijk een grotere vraag wat de kwaliteit van de materialen is.”

Charme

Rozemeijer legt uit dat hout vrij makkelijk te bewerken is. “Met hout kun je verschillende kanten op. Voor staal geldt dat ook maar in mindere mate en met gewapend beton zie je dat de afmetingen veel definitiever zijn dan bij staal en hout. Hout en staal lenen zich beter voor circulariteit. Dat is in mijn ogen ook de reden om veel meer met staal of hout te bouwen. Tuurlijk, je ziet her en der gaten in het hout zitten van de vorige toepassing maar dat is ook de charme van de constructie! Ondanks dat kan ik me voorstellen dat dat niet altijd even charmant is in alle toepassingen.”

“Er zijn altijd redenen te bedenken waarom nieuw makkelijker en sneller is én meer vrijheid geeft in vergelijking tot het hergebruiken van materialen. Maar als je er mee aan de slag gaat dan zie je dat het kan en die vooroordelen helemaal niet terecht zijn. Dat het relatief eenvoudig is om het nu al in de praktijk te brengen en zo de materiaalketen te sluiten. Het is volgens mij veel ingewikkelder om nu te bedenken wat we over dertig jaar nodig hebben dan nu met bestaande materialen of bestaande grondstoffen aan de slag te gaan.”

Geen principiële bezwaren

“Ik merk dat als ik over circulariteit discussieer er eigenlijk niemand op tegen is. Het is vooral loskomen uit de ‘zo doen we het altijd manier’. Want er is niemand op tegen om de aarde beter achter te laten dan dat we hem hebben aangetroffen. Het zijn meer praktische bezwaren over hoe dat anders zou kunnen. Geen principiële bezwaren”.

Uit:  Circulair bouwen – van districtskantoor in Terneuzen naar kinder- en jeugdkliniek in Kloetinge (Deel 2)